Tuesday, October 21, 2014

Học tiếng trung Bộ thủ chữ hán không thể bỏ qua vậy Bộ thủ là gì .Bộ thủ (chữ Hán: 部首) hoặc gọi tắt trong tiếng Việt là bộ chữ Hán là một thành phần cốt yếu của từ /tự điển tiếng Hán. Danh mục bộ thủ chữ Hán đóng vai trò na ná như một “bộ chữ cái” tiếng Hán. Mọi chữ tượng hình của tiếng Hán đều được phân vào các bộ thủ và những chữ thuộc cùng một bộ thủ lại được chia theo số nét (chữ Hán giản thể: 画; chữ Hán phồn thể: 畫; âm Hán Việt: họa). Số nét thay đổi từ 1 đến 17. Những chữ thuộc cùng một bộ thủ được xếp theo số nét cộng thêm vào số nét của bộ thủ. Tuy nhiên đối với người chưa thạo thì không phải bao giờ cũng dễ nhận biết đúng số nét chữ.
Để xét thêm Trong lịch sử ngôn ngữ Trung Hoa, đã có vài hệ thống bộ thủ. Hệ thống dưới đây là hệ thống bộ thủ Unicode, dựa trên 214 bộ thủ truyền thống trong tự điển Khang Hy. Sự khác nhau chủ yếu giữa các bộ thủ Unicode và các bộ thủ Khang Hy là hệ thống Unicode đã được mở rộng để thâu tóm không chỉ các chữ Hán phồn thể, mà cả các chữ Hán giản thể ra đời sau này và được dùng rộng rãi ở Trung Quốc hiện nay.

214 BỘ THỦ HÁN TỰ

漢 字 部 首 表

1 筆
1. nhất
2. cổn
3. chủ
4. 丿 phiệt
5. ất
6. quyết
2 筆
7. nhị
8. đầu
9. nhân ()
10. nhân
11. nhập
12. bát
13. quynh
14. mịch
15. băng
16. kỷ
17. khảm
18. đao ()
19. lực
20. bao
21. chủy
22. phương
23. hệ
24. thập
25. bốc
26. tiết
27. hán
28. khư
29. hựu
3 筆
30. khẩu
31. vi
32. thổ
33.
34. trĩ
35. tuy
36. tịch
37. đại
38. nữ
39. tử
40. miên
41. thốn
42. tiểu
43. uông
44. thi
45. triệt
46. sơn
47. xuyên
48. công
49. kỷ
50. cân
51. can
52. yêu
53. 广 nghiễm
54. dẫn
55. củng
56. dặc
57. cung
58. kệ
59. sam
60. xích
忄 tâm 61
扌 thủ 64
氵 thủy 85
犭 khuyển 94
艹 thảo 140
辶 sước 162
阝+ ấp 163
阝- phụ 170
4 筆
61. tâm ()
62. qua
63. hộ
64. thủ ()
65. chi
66. phộc ()
67. văn
68. đẩu
69. cân
70. phương
71.
72. nhật
73. viết
74. nguyệt
75. mộc
76. khiếm
77. chỉ
78. đãi
79. thù
80.
81. tỷ
82. mao
83. thị
84. khí
85. thuỷ ()
86. hỏa ()
87. trảo
88. phụ
89. hào
90. tường
91. phiến
92. nha
93. ngưu
94. khuyển (犭)
王 ngọc 96
匹 thất 103
礻 kỳ 113
月 nhục 130
艹 thảo 140
辶 sước 162
5 筆
95. huyền
96. ngọc
97. qua
98. ngoã
99. cam
100. sinh
101. dụng
102. điền
103. thất (匹 )
104. nạch
105. bát
106. bạch
107.
108. mãnh
109. mục
110. mâu
111. thỉ
112. thạch
113. thị; kỳ
114. nhựu
115. hoà
116. huyệt
117. lập
衤 y 145
6 筆
118. trúc
119. mễ
120. mịch
121. phẫu
122. võng
123. dương
124.
125. lão
126. nhi
127. lỗi
128. nhi
129. duật
130. nhục (月)
131. thần
132. tự
133. chí
134. cữu
135. thiệt
136. suyễn
137. chu
138. cấn
139. sắc
140. thảo (艹)
141.
142. trùng
143. huyết
144. hành
145. y (衤)
146. á
7 筆
147. kiến
148. giác
149. ngôn
150. cốc
151. đậu
152. thỉ
153. trãi
154. bối
155. xích
156. tẩu
157. túc
158. thân
159. xa
160. tân
161. thần
162. sước (辶)
163. ấp (阝+)
164. dậu
165. biện
166.
8 筆
167. kim
168. trường
169. môn
170. phụ (阝-)
171. đãi
172. truy
173.
174. thanh
175. phi
9 筆
176. diện
177. cách
178. vi
179. phỉ, cửu
180. âm
181. hiệt
182. phong
183. phi
184. thực
185. thủ
186. hương
10 筆
187.
188. cốt
189. cao
190. bưu
191. đấu
192. sưởng
193. cách
194. quỉ
11 筆
195. ngư
196. điểu
197. lỗ
198. 鹿 lộc
199. mạch
200. ma
12 筆
201. hoàng
202. thử
203. hắc
204. chỉ
13 筆
205. mãnh
206. đỉnh
207. cổ
208. thử
14 筆
209. tỵ
210. tề
15
211. xỉ
16 筆
212. long
213. quy
17
214. dược
Ý NGHĨA 214 BỘ THỦ
Bộ thủ là một yếu tố quan trọng của Hán tự, giúp việc tra cứu Hán tự tương đối dễ dàng vì nhiều chữ được gom thành nhóm có chung một bộ thủ. Từ đời Hán, Hứa Thận 許慎 phân loại chữ Hán thành 540 nhóm hay còn gọi là 540 bộ. Thí dụ, những chữ 論 , 謂 , 語 đều liên quan tới ngôn ngữ, lời nói, đàm luận v.v… nên được xếp chung vào một bộ, lấy bộ phận 言 (ngôn) làm bộ thủ (cũng gọi là «thiên bàng» 偏旁). Đến đời Minh, Mai Ưng Tộ 梅膺祚 xếp gọn lại còn 214 bộ thủ và được dùng làm tiêu chuẩn cho đến nay. Phần lớn các bộ thủ của 214 bộ đều là chữ tượng hình và hầu như dùng làm bộ phận chỉ ý nghĩa trong các chữ theo cấu tạo hình thanh (hay hài thanh). Mỗi chữ hình thanh gồm bộ phận chỉ ý nghĩa (hay nghĩa phù 義符 ) và bộ phận chỉ âm (hay âm phù 音符 ). Đa số Hán tự là chữ hình thanh, nên tinh thông bộ thủ là một điều kiện thuận lợi tìm hiểu hình-âm-nghĩa của Hán tự. Phần sau đây giải thích ý nghĩa 214 bộ, trình bày như sau:
Số thứ tự – tự dạng & biến thể – âm Hán Việt – âm Bắc Kinh – mã Unicode – ý nghĩa.
1. nhất (yi) 4E00= số một
2. cổn (kǔn) 4E28= nét sổ
3. chủ (zhǔ) 4E36= điểm, chấm
4. 丿 phiệt (piě) 4E3F= nét sổ xiên qua trái
5. ất (yī) 4E59= vị trí thứ 2 trong thiên can
6. quyết (jué) 4E85= nét sổ có móc
7. nhị (ér) 4E8C= số hai
8.   đầu (tóu) 4EA0= (không có nghĩa)
9. nhân (rén) 4EBA (4EBB)= người
10. nhân (rén) 513F= người
11. nhập (rù) 5165= vào
12. bát (bā) 516B= số tám
13.   quynh (jiǒng) 5182= vùng biên giới xa; hoang địa
14. mịch (mì) 5196= trùm khăn lên
15. băng (bīng) 51AB= nước đá
16. kỷ (jī) 51E0= ghế dựa
17. khảm (kǎn) 51F5= há miệng
18. đao (dāo) 5200 (5202)= con dao, cây đao (vũ khí)
19. lực (lì) 529B, F98A= sức mạnh
20. bao (bā) 52F9= bao bọc
21. chuỷ (bǐ) 5315= cái thìa (cái muỗng)
22. phương (fāng) 531A= tủ đựng
23. hệ (xǐ) 5338= che đậy, giấu giếm
24. thập (shí) 5341= số mười
25. bốc (bǔ) 535C= xem bói
26. tiết (jié) 5369= đốt tre
27. hán (hàn) 5382= sườn núi, vách đá
28. khư, tư (sī) 53B6= riêng tư
29. hựu (yòu) 53C8= lại nữa, một lần nữa
30. khẩu (kǒu) 53E3= cái miệng
31. vi (wéi) 56D7= vây quanh
32. thổ (tǔ) 571F= đất
33. sĩ (shì) 58EB= kẻ sĩ
34. trĩ (zhǐ) 5902= đến ở phía sau
35. tuy (sūi) 590A= đi chậm
36. tịch (xì) 5915= đêm tối
37. đại (dà) 5927= to lớn
38. nữ (nǚ) 5973= nữ giới, con gái, đàn bà
39. tử (zǐ) 5B50= con; tiếng tôn xưng: «Thầy», «Ngài»
40. miên (mián) 5B80= mái nhà mái che
41. thốn (cùn) 5BF8= đơn vị «tấc» (đo chiều dài)
42. tiểu (xiǎo) 5C0F= nhỏ bé
43. uông (wāng) 5C22= yếu đuối
44. thi (shī) 5C38= xác chết, thây ma
45. triệt (chè) 5C6E= mầm non, cỏ non mới mọc
46. sơn (shān) 5C71= núi non
47. xuyên (chuān) 5DDB= sông ngòi
48. công (gōng) 5DE5= người thợ, công việc
49. kỷ (jǐ) 5DF1= bản thân mình
50. cân (jīn) 5DFE= cái khăn
51. can (gān) 5E72= thiên can, can dự
52. yêu (yāo) 4E61, 5E7A= nhỏ nhắn
53. 广 nghiễm (ān) 5E7F= mái nhà
54. dẫn (yǐn) 5EF4= bước dài
55. củng (gǒng) 5EFE= chắp tay
56. dặc (yì) 5F0B= bắn, chiếm lấy
57. cung (gōng) 5F13= cái cung (để bắn tên)
58. kệ (jì) 5F50= đầu con nhím
59 彡 sam (shān) 5F61= lông tóc dài
60. 彳 xích (chì) 5F73= bước chân trái
61. 心 tâm (xīn) 5FC3 (忄 5FC4)= quả tim, tâm trí, tấm lòng
62. 戈 qua (gē) 6208= cây qua (một thứ binh khí dài)
63. 戶 hộ (hù) 6236= cửa một cánh
64. 手 thủ (shǒu) 624B (扌624C)= tay
65. 支 chi (zhī) 652F= cành nhánh
66. 攴 phộc (pù) 6534 (攵6535)= đánh khẽ
67. 文 văn (wén) 6587= văn vẻ, văn chương, vẻ sáng
68. 斗 đẩu (dōu) 6597= cái đấu để đong
69. 斤 cân (jīn) 65A4= cái búa, rìu
70. phương (fāng) 65B9= vuông
71. 无 vô (wú) 65E0= không
72. 日 nhật (rì) 65E5= ngày, mặt trời
73. viết (yuē) 66F0= nói rằng
74. nguyệt (yuè) 6708= tháng, mặt trăng
75. 木 mộc (mù) 6728= gỗ, cây cối
76. 欠 khiếm (qiàn) 6B20= khiếm khuyết, thiếu vắng
77. chỉ (zhǐ) 6B62= dừng lại
78. 歹 đãi (dǎi) 6B79= xấu xa, tệ hại
79. 殳 thù (shū) 6BB3= binh khí dài
80. 毋 vô (wú) 6BCB= chớ, đừng
81. 比 tỷ (bǐ) 6BD4= so sánh
82. 毛 mao (máo) 6BDB= lông
83. 氏 thị (shì) 6C0F= họ
84. 气 khí (qì) 6C14= hơi nước
85. 水 thuỷ  (shǔi) 6C34 (氵6C35)= nước
86. 火 hỏa (huǒ) 706B (灬706C)= lửa
87. 爪 trảo (zhǎo) 722A= móng vuốt cầm thú
88. 父 phụ (fù) 7236= cha
89. 爻 hào (yáo) 723B= hào âm, hào dương (Kinh Dịch)
90. 爿 tường (qiáng) 723F (丬4E2C)= mảnh gỗ, cái giường
91. 片 phiến (piàn) 7247= mảnh, tấm, miếng
92. 牙 nha (yá) 7259= răng
93. 牛 ngưu (níu) 725B, 牜725C= trâu
94. 犬 khuyển (quản) 72AC (犭72AD)= con chó
95. 玄 huyền (xuán) 7384= màu đen huyền, huyền bí
96. 玉 ngọc (yù) 7389= đá quý, ngọc
97. 瓜 qua (guā) 74DC= quả dưa
98. 瓦 ngõa (wǎ) 74E6= ngói
99. 甘 cam (gān) 7518= ngọt
100. 生 sinh (shēng) 751F= sinh đẻ, sinh sống
101. 用 dụng (yòng) 7528= dùng
102. 田 điền (tián) 7530= ruộng
103. 疋 thất (pǐ) 758B ( 匹5339)=đơn vị đo chiều dài, tấm (vải)
104. 疒 nạch (nǐ) 7592= bệnh tật
105. 癶 bát (bǒ) 7676= gạt ngược lại, trở lại
106. 白 bạch (bái) 767D= màu trắng
107. 皮 bì (pí) 76AE= da
108. 皿 mãnh (mǐn) 76BF= bát dĩa
109. 目 mục (mù) 76EE= mắt
110. 矛 mâu (máo) 77DB= cây giáo để đâm
111. 矢 thỉ (shǐ) 77E2= cây tên, mũi tên
112. 石 thạch (shí) 77F3= đá
113.  示 thị; kỳ (shì) 793A (礻793B)= chỉ thị; thần đất
114. 禸 nhựu (róu) 79B8= vết chân, lốt chân
115. 禾 hòa (hé) 79BE= lúa
116. 穴 huyệt (xué) 7A74= hang lỗ
117. 立 lập (lì) 7ACB= đứng, thành lập
118. 竹 trúc (zhú) 7AF9= tre trúc
119. 米 mễ (mǐ) 7C73= gạo
120. 糸 mịch (mì) 7CF8 (糹7CF9, 纟7E9F)= sợi tơ nhỏ
121. 缶 phẫu (fǒu) 7F36= đồ sành
122. 网 võng (wǎng) 7F51 (罒7F52, 罓7F53)= cái lưới
123. 羊 dương (yáng) 7F8A= con dê
124. 羽 vũ (yǚ) FA1E (羽7FBD)= lông vũ
125. 老 lão (lǎo) 8001= già
126. 而 nhi (ér) 800C= mà, và
127. 耒 lỗi (lěi) 8012= cái cày
128. 耳 nhĩ (ěr) 8033= tai (lỗ tai)
129. 聿 duật (yù) 807F= cây bút
130. 肉 nhục (ròu) 8089= thịt
131. 臣 thần (chén) 81E3= bầy tôi
132. 自 tự (zì) 81EA= tự bản thân, kể từ
133. 至 chí (zhì) 81F3= đến
134. 臼 cữu (jiù) 81FC= cái cối giã gạo
135. 舌 thiệt (shé) 820C= cái lưỡi
136. 舛 suyễn (chuǎn) 821B= sai suyễn, sai lầm
137. 舟 chu (zhōu) 821F= cái thuyền
138. 艮 cấn (gèn) 826E= quẻ Cấn (Kinh Dịch); dừng, bền cứng
139. 色 sắc (sè) 8272= màu, dáng vẻ, nữ sắc
140. 艸 thảo (cǎo) 8278 (艹8279)= cỏ
141. 虍 hô (hū) 864D= vằn vện của con hổ
142. 虫 trùng (chóng) 866B= sâu bọ
143. 血 huyết (xuè) 8840= máu
144. 行 hành (xíng) 884C, FA08= đi, thi hành, làm được
145. 衣 y (yī) 8863 (衤8864)= áo
146. 襾 á (yà) 897E, 8980= che đậy, úp lên
147. 見 kiến (jiàn) 898B, FA0A (见89C1)= trông thấy
148. 角 giác (jué) 89D2= góc, sừng thú
149. 言 ngôn (yán) 8A00, 8A01, 8BA0= nói
150. 谷 cốc (gǔ) 8C37= khe nước chảy giữa hai núi, thung lũng
151. 豆 đậu (dòu) 8C46= hạt đậu, cây đậu
152. 豕 thỉ (shǐ) 8C55= con heo, con lợn
153. 豸 trãi (zhì) 8C78= loài sâu không chân
154. 貝 bối (bèi) 8C9D (贝8D1D)=vật báu
155. 赤 xích (chì) 8D64= màu đỏ
156. 走 tẩu (zǒu) 8D70, 赱8D71= đi, chạy
157. 足 túc (zú) 8DB3= chân, đầy đủ
158. 身 thân (shēn) 8EAB= thân thể, thân mình
159. 車 xa (chē) 8ECA, F902 (车8F66)= chiếc xe
160. 辛 tân (xīn) 8F9B= cay
161. thần (chén) 8FB0, F971=nhật, nguyệt, tinh; thìn (12 chi)
162. 辵 sước (chuò) 8FB5 (辶 8FB6)=chợt bước đi chợt dừng lại
163. 邑 ấp (yì) 9091(阝+ 961D)= vùng đất, đất phong cho quan
164. 酉 dậu (yǒu) 9149= một trong 12 địa chi
165. 釆 biện (biàn) 91C6= phân biệt
166. 里 lý (lǐ) 91CC, F9E9= dặm; làng xóm
167. 金 kim (jīn) 91D1, 91D2, 9485, F90A= kim loại (nói chung); vàng
168. trường (cháng) 9577 (9578, 长957F)= dài; lớn (trưởng)
169. 門 môn (mén) 9580 (门95E8)= cửa hai cánh
170. 阜 phụ (fù) 961C (阝- 961D)=đống đất, gò đất
171. 隶 đãi (dài) 96B6= kịp, kịp đến
172. 隹 truy, chuy (zhuī) 96B9= chim đuôi ngắn
173.  雨 vũ (yǚ) 96E8= mưa
174. 青 thanh (qīng) 9752 (靑9751)= màu xanh
175. 非 phi (fēi) 975E= không
176. 面 diện (miàn) 9762 (靣9763)= mặt, bề mặt
177. 革 cách (gé) 9769= da thú; thay đổi, cải cách
178. 韋 vi (wéi) 97CB (韦97E6)= da đã thuộc rồi
179. 韭 phỉ, cửu (jiǔ) 97ED= rau phỉ (hẹ)
180. 音 âm (yīn) 97F3= âm thanh, tiếng
181. 頁 hiệt (yè) 9801 (页9875)= đầu; trang giấy
182. 風 phong (fēng) 98A8 (凬51EC, 风98CE)= gió
183. 飛 phi (fēi) 98DB (飞 98DE)= bay
184. 食 thực (shí) 98DF (飠98E0,饣 9963)= ăn
185. 首 thủ (shǒu) 9996= đầu
186. 香 hương (xiāng) 9999= mùi hương, hương thơm
187. 馬 mã (mǎ) 99AC (马9A6C)= con ngựa
188. 骫 cốt (gǔ) 9AAB= xương
189. 高 cao (gāo) 9AD8, 9AD9= cao
190. 髟 bưu, tiêu (biāo) 9ADF= tóc dài; sam (shān)=cỏ phủ mái nhà
191. 鬥 đấu (dòu) 9B25= chống nhau, chiến đấu
192. 鬯 sưởng (chàng) 9B2F= rượu nếp; bao đựng cây cung
193. 鬲 cách (gé) 9B32=tên một con sông xưa; (lì)= cái đỉnh
194. 鬼 quỷ (gǔi) 9B3C=con quỷ
195. 魚 ngư (yú) 9B5A (鱼9C7C)= con cá
196. 鳥 điểu (niǎo) 9CE5 (鸟9E1F)= con chim
197. 鹵 lỗ (lǔ) 9E75= đất mặn
198. 鹿 lộc (lù) 9E7F, F940= con hươu
199. 麥 mạch (mò) 9EA5 (麦9EA6)= lúa mạch
200. 麻 ma (má) 9EBB= cây gai
201. 黃 hoàng (huáng) 9EC3, 9EC4= màu vàng
202. 黍 thử (shǔ) 9ECD= lúa nếp
203. 黑 hắc (hēi) 9ED1, 9ED2= màu đen
204. 黹 chỉ (zhǐ) 9EF9= may áo, khâu vá
205. 黽 mãnh (mǐn) 9EFD, 9EFE= con ếch; cố gắng (mãnh miễn)
206. 鼎 đỉnh (dǐng) 9F0E= cái đỉnh
207. 鼓 cổ (gǔ) 9F13, 9F14= cái trống
208. 鼠 thử (shǔ) 9F20= con chuột
209. 鼻 tỵ (bí) 9F3B= cái mũi
210. 齊 tề (qí) 9F4A (斉 6589, 齐 9F50)= ngang bằng, cùng nhau
211. 齒 xỉ (chǐ) 9F52 (齿9F7F, 歯 6B6F)= răng
212. 龍 long (lóng)  9F8D, F9C4 (龙 9F99)= con rồng
213. 龜 quy (guī) F907, F908, 9F9C (亀4E80, 龟 9F9F)=con rùa
214. 龠 dược (yuè) 9FA0= sáo 3 lỗ

Theo thống kê của Đại học Yale (trong Dictionary of Spoken Chinese, 1966), các chữ Hán có tần số sử dụng cao nhất thường thường thuộc 50 bộ thủ sau đây:

1. nhân () – bộ 9
2.  đao () – bộ 18
3.  lực – bộ 19
4. khẩu – bộ 30
5. vi – bộ 31
6. thổ – bộ 32
7. đại – bộ 37
8. nữ – bộ 38
9. miên – bộ 40
10. sơn – bộ 46
11. cân – bộ 50
12. 广 nghiễm – bộ 53
13. xích – bộ 60
14. tâm () – bộ 61
15. thủ () – bộ 64
16. phộc () – bộ 66
17. nhật – bộ 72
18. mộc – bộ 75
19. thuỷ () – bộ 85
20. hoả () – bộ 86
21. ngưu – bộ 93
22. khuyển (犭) – bộ 94
23. ngọc – bộ 96
24. điền – bộ 102
25. nạch – bộ 104
26. mục – bộ 109
27. thạch – bộ 112
28. hoà – bộ 115
29. trúc – bộ 118
30. mễ – bộ 119
31. mịch – bộ 120
32. nhục ( ) – bộ 130
33. thảo () – bộ 140
34. trùng – bộ 142
35. y () – bộ 145
36. ngôn – bộ 149
37. bối – bộ 154
38. túc – bộ 157
39. xa – bộ 159
40. sước – bộ 162
41. ấp+ (phải) – bộ 163
42. kim – bộ 167
43. môn – bộ 169
44. phụ - (trái) – bộ 170
45. vũ – bộ 173
46. hiệt – bộ 181
47. thực – bộ 184
48. mã – bộ 187
49. ngư – bộ 195
50. điểu – bộ 196 






HET=NAM MO BON SU THICH CA MAU NI PHAT.( 3 LAN ).GIAO HOI PHAT GIAO VIETNAM TREN THE GIOI.TINH THAT KIM LIEN.BAT CHANH DAO.THICH NU CHAN TANH.GIAC TAM.AUSTRALIA,SYDNEY.22/10/2014.

No comments:

Post a Comment